Romanların İnsan Beyni Üzerindeki Etkileri...

12:52 ebru altin 10 Comments

Büyük bir keyifle, hemen her sabah düzenli olarak takip etmeye çalıştığım edebiyathaber'de bu sabah ilgimi fazlasıyla çeken bir haberle karşılaştım.

Haber, "İnsan Beynini Etkileyen 10 Roman" başlığını taşıyordu. İçinde roman sözcüğünü görür görmez tahmin edeceğiniz üzere daha da dikkat kesilip, haberi okumaya başladım.

Haberde, edebiyatın iyileştirici niteliğinden yola çıkan bir grup bilim insanının, nitelikli romanların insan beynini geliştirip keskinleştirdiğini, sosyal bağları güçlendirerek, kişiliği değiştirdiğini ve ilişki kurmayı da kolaylaştırdığına dair kesitlere yer veriyordu.

Toronto Üniversitesi Öğretim Üyesi Psikiyatr Keith Oatley ve Ingrid Wickelgren tarafından Scientific American'da yazılan makaleye göre; roman kahramanlarıyla özdeşleşmek hayal dünyasını zenginleştirirken, sosyal bağları da güçlendiriyormuş.

Açıkçası kitap okumanın hayal dünyasını zenginleştirdiğini hemen hepimiz zaten biliyoruz. Ancak bunun sosyal bağ kısmını sanırım tahmin edenimiz pek yoktur gibime geliyor.

Dolayısıyla nitelikli bir roman bu etkileriyle insan beynini keskinleştirirken, insan davranışlarına dair de bilgiler veriyormuş. Bu iki bilim insanının, insan beynini en fazla geliştiren 10 romana dair yaptıkları çalışma soucunda hazırladıkları liste ise şu şekildeymiş arkadaşlar...

1. Genç Werther'in Acıları / Johann von Goethe
2. Aşk ve Gurur / Jane Austen
3. Kırmızı Leke / Nathaniel Hawthorne
4. Madam Bovary / Gustave Flaubert
5. Middlemarch / George Eliot
6. Anna Karenina / Leo Tolstoy
7. Bayan Dalloway / Virginia Woolf
8. Sevgili / Toni Morrison
9. Utanç / J.M Coetzee
10. Gönülsüz Kötendinci / Muhsin Hamid

Liste görüldüğü üzere bu şekilde... Hafızamın dehlizlerine inip hangilerini okumuşum, hangilerini okumamışım diye değerlendirmeye çalışırken, bu listeden okuduklarımın yalnızca 3 tane olduğunu görüyorum. Okumadığım diğer 7 kitabı da biran önce temin edip, okusam iyi olacak. Araştırmaya konu olmuşlarsa vardır bir bilinen ne de olsa, değil mi ama :)

Siz bu listeden hangilerini okudunuz peki? Yazın, haber üzerine de konuşalım, tartışalım. Size göre gerçekten bir roman insan beynini olumlu anlamda etkileyebilir mi, etkileyemez mi? Etkilerse de eğer size göre bunun etki oranı ne kadar devam eder?

You Might Also Like

10 yorum :

  1. Bende üç tanesini okudum ama ikisinin konusunu dahi hatırlamıyorum :(

    YanıtlaSil
  2. ben de 3,5 tanesini okumuşum.
    Ama okuduklarım üzerine düşününce, diğerleri neyse de Genç Werhter'in Acıları severek bile okuduğum bir kitap değildi. beynimi olumlu etkilediğine inanmak biraz zor..

    YanıtlaSil
  3. Acemi blogger: Ben konularını hatırlıyorum, o konuda sıkıntı yok doğrusu.

    Narçelen: Beyin çok sistematik bir şekilde çalışan bir organ sonuçta. Dolayısıyla bu iki bilim adamının aksine kişiler üzerinde farklı algılara yol açabileceğini düşünüyorum ben nedense.

    YanıtlaSil
  4. Genç Werther'in Acıları'nı 90'lı yılların başında okudum. Zuhal o kitabı Çeşme'den gelirken getirmişti. Hayatının akışını belirleyen kitap olduğunu söyleyerek benden de okumamı istemişti. Madam Bovary'i çok eskiden okudum. Aşk ve Gurur'un filmini izledim. Anna Karenina'nın filmi de Aralık ayında gösterime girecek. İzlemeyi istiyorum.

    Benim hayatımı değiştiren iki kitap ise Ayn Rand imzalı "Yaşamak İstiyorum" ve tabii ki elbette Erich Segal'in "Aşk Hikayesi"dir.

    YanıtlaSil
  5. sadece genç wrtherin acılarını okudum.
    bu tür araştırmalara çok sıcak bakmıyorum.
    elbette iyi yazarların eserleri çok daha olumlu etkiler insanı. bu anlaşılır birşey.
    ama aynı eserin etki derecesi insandan insana çok farklılık gösterebilir.
    birisinin hayatını değiştirecek düzeyde etkili olan bir roman, bir diğer insanı hiç etkilemeyebilir.

    YanıtlaSil
  6. İlyas Hizli; Herkesin hayatını etkileyen veya bir nevi yön vermesine yardımcı olan kitaplar elbetteki vardır. Kaldı ki yazdıklarınıza bakılırsa sizin hayatınızı değiştiren kitaplar, bilim adamlarının yaptığı araştırmada yer alan eserlerin içerisinde bile yer almıyor. Dolayısıyla haberin içeriğine geri dönecek olursak eğer böylesi bir araştırmayı birkaç kitaba indirgeyerek, genelleme yapmak yanlış olur...

    YanıtlaSil
  7. Söyledikleri mantıklı, ama 10 kitap belirlemeleri biraz ilginç olmuş.

    Sosyal ilişkileri olumlu etkilediğine katılıyorum; çünkü romanlarda normal hayatta belki de eleştirdiğiniz, yanına yaklaşmak bile istemediğiniz insanların hayatlarını okuyunca onları anlamaya başlayabiliyorsunuz; fakat bu da tabiki kişinin kendisiyle ilgili. Örneğin o listedeki kitapları kaç kişi okuyoru, okuyanlardan da kaçı Clarissa Dalloway'in varoluşu ile ilgili sorunlarını anlayabiliyor, Utanç'u okuyanlar onun ardındaki olaylardan haberdar mı, ya da Sevgili'de köle olmasın diye kendi kızını öldürmek zorunda kalan bir kadına cani diye mi bakıyoruz, yoksa yaşadığı buhranı paylaşabiliyor muyuz.. Özetle kitaplar kadar okuyan kişi, onun algılama isteği de önemli..

    YanıtlaSil
  8. Nesrin: Söyledikleri ilk etapta mantıklı gibi gelse de kesin bulguların olmamasından dolayı askıda kaldığı noktalarda yok değil. Sonuçta bu iki bilim adamının belirlemiş olduğu bu 10 kitap neye göre belirlenmiş, kaç denek üzerinde araştırma yapılmış belli değil. Kaldı ki bu 10 kitabı okuyan kişide okuduktan sonra ne gibi değişiklikler gözlenmiş bu da netlik içermiyor. Bu nedenle yapılmış olan bu araştırma ben de bol soru işaretleri bırakmaktan başka bir işe yaramadı diyebilirim. Yalnız daha önceki iletilerimde de yazdığım gibi son cümlenize sonuna kadar katılıyorum. Okuyan kişinin algılama isteği vs. olayın seyrini her daim değiştirebilecek unsurlar arasında ne de olsa...

    YanıtlaSil
  9. Shirin Serkan: Açık konuşmam gerekirse eğer bu tür araştırmalara benim de sıcak baktığım söylenemez. Kaldı ki sözkonusu bu araştırmada havada kalan birçok detay da mevcut. Durum böyle olunca beynin işleyiş ve algı kapasitesini de göz önünde bulundurduğumuzda herkeste aynı etkinin oluşmasını beklemek zaten yanlış bir tez olur diye düşünüyorum.

    YanıtlaSil
  10. Sosyal bağları geliştirmesi ilginç. Asosyal olup kitap okuyucusu olan da var, onlar napsın?! :D 10 Kitap seçmeleri tuhaf olmuş, bir sıralama yapılması bence yanlış.

    YanıtlaSil